Cmentarz Monumentalny znajduje się w Borgo Palazzo, jednej z historycznych dzielnic Dolne Bergamoz którym jest połączony długą aleją.
Niedaleko znajduje się równie starożytne Borgo Santa Caterina.
Geneza tego miejsca była złożona i związana z losami cmentarzy, które go poprzedziły.
W 1810 roku, zgodnie z edyktami Napoleona, w mieście otwarto trzy cmentarze: jeden w dzielnicy S. Lucia (dziś Via Nullo), drugi w Valverde i trzeci na równinie S. Maurizio.
Trzy lata później cmentarz S. Lucia został zamknięty z powodu nieodpowiedniej lokalizacji i zastąpiony cmentarzem S. Giorgio w Malpensata.
Trzy cmentarze pozostały w użyciu przez cały XIX wiek, ale w latach 1895-1896 postanowiono je zlikwidować ze względów higienicznych i stworzyć jedną strukturę w pobliżu cmentarza S. Maurizio. Ta pojedyncza struktura to właśnie dzisiejsze Cimitero Monumentale, którego konkurs wygrał mediolański architektErnesto Pirovano.
Podczas prac, cmentarz św. Maurycego został włączony, a nie otoczony przez nowy, i był przeznaczony do pochówku dzieci. Uroczysta i oryginalna strefa wejścia, z widokiem na Famedio, była pierwszą częścią, która została ukończona w tym samym czasie, co przednia część wieczorem. W lipcu 1904 roku odbyły się pierwsze pochówki.
Prace zostały ostatecznie zakończone w 1912 r., a wznowiono je w 1945 r., modyfikując centralny układ kaplicy, co spowodowało przeniesienie ołtarza w pobliże otworu prowadzącego na cmentarz.
Plac zapowiada imponującą fasadę kompleksu, pokrytą kamieniem Brembate i składającą się z półokrągłego korpusu na wysokim podium, z dwoma prostoliniowymi skrzydłami odpowiadającymi wejściom.
Centralną oś podkreślają schody, na szczycie których wznosi się ścięta piramida famedio, połączona z bocznymi kaplicami kolumnadami ozdobionymi liśćmi bluszczu i jagodami, motywem, który powraca w bramie z kutego żelaza, autorstwa mediolańczyka Enrico Colombo.
Ai fianchi del portale, una fascia a bassorilievo in ceppo gentile illustra il Miserere, autorstwa rzeźbiarza Ernesto Bazzaro; pozostałe elementy dekoracyjne są autorstwa Emilio Buzzetti.
Richiami simbolici alla sacralità e al carattere del luogo si incontrano nei capitelli del porticato interno degli avancorpi.
Nacmentarzu spoczywają doczesne szczątki tych, którzy wyróżnili się prestiżem miasta, w tym literata Ciro Caversazzi, polityka Angelo Mazzi, maestro Gianandrea Gavazzeni oraz kompozytorów Antonio Cagnoni i Alessandro Nini.Przedpole, które uzupełnia główny front od wschodu, zostało zbudowane pod koniec lat pięćdziesiątych XX wieku na podstawie projektu Miejskiego Biura Technicznego.